Դեկտեմբերի 17-ին եզդիները տոնում էին Կարմիր Սըլթան Եզիդի տոնը: Եզդիների մոտ տոները երկարաժամկետ արարողություններ են: Օրինակ Կարմիր Սըլթան Եզիդի տոնին նախապատրաստվում են ու այն սկսում են տոնել մի շաբաթ առաջ:Այս տարի էլ դեկտեմբերի 13-ին հաջորդած առաջին երկուշաբթի օրը մատաղի ոչխար մորթեցինք, ինչով սկսեցինք տոնի պատրաստությունը (իհարկե, ոչ բոլորը կարող են տոնել այս տոնը, քանի որ նոր վախճանվածների ընտանիքները պետք է ծոմ պահեն հանգուցյալների համար (բարվա ռադըվըն)):
Երկուշաբթիին հաջորդող օրերը այնքան էլ ուրախ չեն անցնում, քանի որ երեքշաբթի, չորեքշաբթի և հինգշաբթի օրերը ծոմ են պահում բոլորը (ռադըվնը պաշիվե):Տոնի արարողակարգի համաձայն` այդ երեք օրվա ծոմերից առաջին օրը երեկոյան` դեռ մութը չընկած սինու մեջ ամանով ճաշ ու մրգեղեն դրեցինք, ու տարանք չքավոր հարևաններին` որպես Կարմիր Սըլթան Եզիդի պատարագ (խեր): Իսկ մեկ օր անց` հինգշաբթի, հանգուցյալների հաց տվեցինք (նանե խերա մրիա):
Ծոմի բուն օրը` ուրբաթ, առավոտ վաղ սինու մեջ ամանով ճաշ ու մրգեր դրեցինք նորից ու տարանք հարևաններին` որպես Կարմիր Սըլթան Եզիդի հաց` պատարագ: Ուրբաթ օրը Եզիդի բուն տոնն է: Այդ սուրբ օրը, որը ազգային մեծ տոն է, բոլորը պարտադիր կարգով, նվերներով պետք է այցելեն այդ տարվա հանգուցյալների տները, միմյամց տները, իրար հետ պետք է հաշտվեն բոլոր նեղացածները, խռովածները, վիրավորվածները:
Ինձ ամենաշատը դուր է գալիս այն հանգամանքը, որ տոնին չհաշտվողները չեն կարող եզդի համարվել, դա օգնում է, որ մարդիկ համերաշխ լինեն: ԻՆչպես նաեւ ես շատ եմ սիրում ուրբաթ գիշերը, քանի որ այդ ժամանակ, ու այս անգամ էլ այդպես էր, ամբողջ գիշերը քեֆ ենք անում:
Խդր Հաջոյան
khdr.yezid@gmail.com
No comments:
Post a Comment